Op 14 november 1828, bijna 200 jaar geleden dus, werd in Genua de schilder Gabriele Castagnola geboren. Leuk weetje, mag je verder vergeten. Hij maakte veel klassieke werken, zoals gebruikelijk in die tijd, met veel detail en zijn schilderijen hadden vaak iets romantisch. Ook leuk, maar verder niet zo spannend.
Wat wél spannend was, is dat hij als onderwerp een aantal keer het bijzondere verhaal van Fra Filippo Lippo en Lucrezia Buti vastlegde. Zegt je wellicht nog steeds niets, maar na vandaag wel.
Fra Filippo Lippi was, zoals je uit het Fra (van Frate) kunt afleiden, een monnik. Hij werd gewijd in het Karmelietenklooster in Florence, maar zoals in die tijd niet ongebruikelijk, hield zich daarnaast ook bezig met meer wereldlijke zaken als schilderen. Hij assisteerde Masaccio bij verschillende werken en groeide uit tot een gewaardeerd schilder. Maar ja: toen was daar Lucrezia Buti. De jonge vrouw uit Florence werd al vroeg het klooster ingestuurd om haar leven te wijden aan God. Lippi ontmoette haar en was op slag verliefd. Hij deed wat niemand voor mogelijk had gehouden en schaakte haar. Hij nam haar mee naar huis en de curie sprak er schande van: dit was ongehoord!
Gelukkig voor de kunstwereld ging Cosimo de Oude (die van De’ Medici) zich ermee bemoeien en gaf het stel een soort van vrijstelling om te trouwen. Dat is nooit gebeurd, want Lippi ‘wilde kunnen doen en laten wat hij wilde‘ (ja, echt waar), maar het stel bleef wel samen. Ze kregen een zoon, de zeer getalenteerde schilder Filippino Lippi, die later leerling werd van niemand minder dan Sandro Botticelli.
Een van de allerbekendste werken van Lippi is zijn ‘Madonna col Bambino e angeli‘ uit het Uffizi, waarin hij zijn – eerlijk is eerlijk, ze is mooi – nonvriendin Lucrezia schildert.
Bekijk nu nog even het werk van Gabriele Castagnola: het heet ‘Amore o dovere?‘, vertaald als Liefde of plicht. Het toont de innerlijke strijd van Lippi: kies ik voor de liefde voor Lucrezia of die voor God? Hij koos allebei. Op de ezel staat het bekende werk uit het Uffizi. Ga het eens zien, het is echt heel mooi.
Dit ga je niet meer vergeten hè? Told you so.
